همانطور که از نام این دستگاه مشخص است ،سرخ کن ها وسیله ای برای سرعت بخشیدن به سرخ کردن مواد غذایی در حرارت معین است.
این دستگاه از یک المنت گرم کننده و یک محفظه برای روغن تشکیل شده است و ساختار پیچیده ای ندارد .
سرخ کن های امروزی از یک سبد فلزی برای نگهداری و یک تایمر با هشداردهنده صوتی تشکیل شده اند ،از دیگر قسمتهای متشکل سرخ کن ها میتوان به : دستگیرهای که سبد را به داخل روغن پایین و بالا میبرد، مقیاسی برای جلوگیری از سرخ شدن بیش از حد غذا، سیستم بادگیری که موجب کاهش بوی متصاعد شده از غذای در حال سرخ شدن میشود، فیلتر روغن برای افزایش طول عمر استفاده از آن و سیستمهای الکتریکی و مکانیکی کنترل درجه حرارت هستند.
از این دستگاه برای آماده کردن بسیاری از فستفودها و سرخ و برشته کردن آنها استفاده می شود ،از آنجا که المنت گرمکننده در سرخکنهای الکتریکی در تماس با روغن قرار دارد، اتلاف انرژی در آنها بسیار کم است.جنس سرخکنها معمولا از استیل یا فولاد نرم می باشد، استیل کمتر از فولاد نرم ،خورده میشود؛ بنابراین سرخکن استیل طول عمر بیشتری، نسبت به جنس فولاد نرم دارد. سرخکنها دیگهایی به شکلهای مختلف دارند که متداول ترین آنها ،سرخ کن هایی با دیگ گرد هستند.
اگر بخواهیم به تاریخچه سرخ کن ها بازگردیم ،اولین بار در سطح دنیا ،سرخ کردن مواد غذایی در منطقه خاورمیانه صورت گرفت ،البته تاریخ معینی در دست نیست ولی انسان ها از حدود 4000 سال پیش مشغول به سرخ کردن مواد غذایی بوده اند .
سرخ کردن نوعی روش پخت است که مواد غذایی در آن با روغن خوراکی پخته می شوند روش سرخ کردن به تمدن مصر و حدود ۳۵۰۰سال پیش از میلاد بر می گردد، آن ها برخی کیک هایی که شبیه به دونات بوده را اینگونه طبخ می کردند. شرکت فرایمستر اولین شرکت تولیدکننده در تولید سرخ کن های صنعتی می باشد، اولین سرخ کن این شرکت در سال ۱۹۳۵ به صنعت فست فود و رستوران وارد شد.
سرخ کن ها اختراع نسبتا جدیدی هستند که امروزه در بسیاری از خانه ها و آشپزخانه های رستورانی کاربرد دارد. از نکات مهم برای خرید سرخ کن ها
این است که آن ها از روغن کمتری نسبت به سرخ کن های سنتی و ماهیتابه های قدیمی استفاده می کنند و غذاهای خوشمزه ای را بدون یک ذره چربی اضافی تولید می کنند. بهترین سرخ کن ها فضای بسیار کوچکی را برای خطای پخت و پز باقی می گذارند.
سرخ کن ها مواد غذایی را باسرعت بالا و در یک حرارت معین سرخ میکند.این دستگاه ساختمان پیچیده ای ندارد وو به راحتی مورد استفاده قرار میگیرد.
علاوه بر دسته بندی کلی ،سرخ کن ها از نظر ظرفیت مخزن روغن یا مواد غذایی ،قدرت المنت و انواع ویژگی های آنها بایکدیگر متفاوت هستند ،البته از آنجایی که این روزها سرخ کن ها به دلیل میزان مصرف روغن محبوبیت خود رااز دست دادند ،سرخ کن هایی با عنوان سرخ کن های بدون روغن و بامصرف روغن پایین روانه بازار شدند .
البته از نظر انرژی مصرفی، نیز سرخ کن ها به چند گروه تقسیم بندی می شوند که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم.
سرخ کن برقی رایجترین نوع سرخ کن است. این نوع سرخ کن ایمنتر از نوع گازی آن است، اما روغن در آن دیرتر از نوع گازی داغ میشود. بنابراین اگر مدتزمان داغ شدن روغن برایتان مهم است، باید به این نکته توجه کنید. بیشتر سرخ کنهای برقی در اندازههای کوچک و خانگی هستند و بنابراین برای سرخ کردن غذاهای حجیم مانند مرغ یا بوقلمون کامل مناسب نیستند.
سرخ کنهای گازی برای فضای بیرون طراحی شدهاند و ایمنی آنها کمتر از سرخ کن برقی است،این سرخ کن ها مواد غذایی را ترد تر و خوشمزه تر تحویل میدهند و به همین علت محبوبیت زیادی در بین مردم دارند . بهترین مکان برای استفاده از سرخ کن گازی در فضای باز و بالکنی است که سرپوشیده نباشد. معمولا اندازه آنها از سرخ کن برقی بزرگتر است، بههمیندلیل بیشتر سرخ کنهای تجاری گازی هستند.
هواپزها در اصل سرخ کن به حساب نمیآیند چراکه مواد غذایی در روغن و یا سرخ کدن آماده مصرف نمی شوند ،بااینحال آنها را در دسته سرخ کنها قرار میدهند. ایرفرایرها از فناوری خاصی استفاده میکنند که در آن غذا از هر طرف بهشکل یکسان گرما میبیند و غذایی کاملا ترد تحویل میدهد که مغز آن آبدار است. درست است که غذاهای سرخشده به این روش خیلی خوشمزه و سالم هستند، اما نتیجه با غذای سرخشده واقعا متفاوت است. ایرفرایرها ایمنی بیشتری نسبت به سرخ کنهای دیگر دارند و تمیزکردنشان راحت است. بسیاری از افرادی که خوردن غذاهای سرخشده در روغن برایشان مضر است میتوانند از این شیوه برای سرخکردن استفاده کنند. ایرفرایرها نسبت به سرخ کنهای دیگر گرانترند، اما با حجم روغنی که در سرخ کنهای دیگر هدر میدهید، مسلما استفاده از ایرفرایر در درازمدت به صرفه خواهد بود.
در ادامه جدولی طراحی کردیم تا به صورت خلاصه به بررسی این سه مدل سرخ کن بپردازیم.
سرخ کن برقی | سرخ کن گازی | ایرفرایر | |
ایمنی | ایمنی متوسط دارد | ایمنی آن از دومدل دیگر کمتر است | ایمنی آن از دو مدل دیگر بیشتر است. |
محل استفاده | مناسب برای فضای بسته و آپارتمان | مناسب برای فضاهای باز | مناسب برای فضای بسته و آپارتمان |
قیمت | ارزانتر از ایرفرایر است | ارزانتر از ایرفرایر است | گرانتر از نوع برقی و گازی است |
بازدهی | روغن در آن دیر داغ می شود | روغن سریع داغ می شود | نیازی به داغ شدن روغن ندارد |
نتیجه کار | خوشمزه و ترد | خوشمزه و ترد تر از نوع برقی | سالم و ترد با مغز آبدار |
غذاهای قابل پخت | مناسب برای غذاهای کوچک مانند سیب زمینی؛مرغ تکه شده و میگو | مناسب برای غذاهای بزرگتر مانند مرغ و ماهی کامل و بوقلمون | مناسب برای انواع غذاها ولی نه برای مرغ کامل یا بوقلمون |
مانند خرید هر وسیله دیگری در وهله اول باید نوع نیاز خودتان را مشخص کنید به این معنی که باید بدانید چه نوع سرخ کنی برای چه تعداد افراد مد نظرتان است و سپس بودجه مد نظر خودتان را مشخص کنید.
همچنین بهتر است به نوع ظرف روغن سرخ کن توجه کنید. بهتر است ظرف روغن از نوع استوانه ای باشد تا بتوان به راحتی قطعات بزرگ تر غذا را در آن جا داد.
بیشتر سرخ کنها توانی در حد ۱۸۰۰ تا ۲۲۰۰ وات دارند. هر چه توان دستگاه بالاتر باشد، روغن سریعتر داغ میشود و بنابراین زمان کوتاهتری برای آماده شدن سرخ کن نیاز خواهید داشت.
سرخ کن ها دارای دو نوع سبد هستند :دستی و آسانسوری .نوع آسانسوری آسیب پذیر تر هستند یعنی ممکن است غذا،کفگیر یا هر وسیله دیگری در آن گیر کند.
سبد سرخ کن میتواند در بسیاری از موارد میتواند بسیار کارآمد و پرکاربرد باشد اما گاهی لازم است تا مواد در روغن بدون واسطه ای مانند روغن قرار بگیرند و سرخ شوند ،در این صورت باید از کفگیری که به ظرف صدمه نزند استقاده شود.
یک دستگاه سرخ کن مطمئن ،سرخ کنی با چراغ هایی برای نشان دادن وضعیت پخت در محفظه است، پس سرخ کنی تهیه کنید که چراغ نشان دهنده وضعیت داشته باشد. توجه داشته باشید که چراغی که تنها روشن بودن دستگاه را نشان دهد چندان کاربردی ندارد؛ بلکه منظور چراغی است که آماده بودن دستگاه و رسیدن آن به درجه حرارت مطلوب را به شما نشان دهد.
سرخ کن های بدون تایمر نسبت به نوع تایمردار آن مزیت بیشتری دارد چراکه کاربران برای پخت مواد غذایی معمولا برنامه و تایم خاصی را در نظر می گیرند .بنابراین کاربران میتوانند پس از آماده شدن روغن تایمر را بر روی زمان مورد نیاز پخت تنظیم کنند. به این صورت نیاز نیست در بقیه زمان پخت مراقب سرخ کن باشند، بلکه می توانند آن را ترک کرده و به بقیه کارهای خود بپردازند.
همواره سعی کنید به دنبال سرخ کنی بروید که جنس لایه داخلی آن از نوع نچسب باشد تا هم شستشوی راحت تری داشته باشد و هم دورریز غذایی کمتری نسبت به دستگاه های دیگر داشته باشد.
سرخ کن ها مانند سایر دستگاه های دیگر دارای قابلیت هایی است که انها را نسبت به دستگاه های دیگر متمایز می کند.
یکی از مهم ترین نکات در خریداری سرخ کن ها توجه به فاکتورهای ایمنی دستگاه است ،دقت کنید که بدنه دستگاه باید در برابر حرارت مقاوم بوده و عایق گرمایی باشند چراکه هنگام کارکردن با دستگاه ،بدنه سرخ کن نباسد بیش از اندازه داغ شود و حتمااین موضوع را در نظر داشته باشید که سرخ کن مد نظر شما دارای سیستم خاموش کننده خودکار باشد.ال که به صورت مختصر با انواع سرخ کن ها و نکات مهم برای خرید سرخ ککن ها آشنا شدیم بهتراست کمی بیشتر درباره ی سرخ کن ها ی بدون روغن بدانیم.
در سرخ کن های بدون روغن برای سرخ کردن غذای مورد نیاز تنها نیاز به یک قاشق غذاخوری روغن نیاز است ،در حالی که برای سرخ کردن غذاهای دیگر نیاز به روغن فراوانی می باشد.تفاوت تکنولوژی سرخ کن های بدون روغن با سرخ کن های معمولی در تولید حرارت آن است ،همانطور که کمی پیش تر اشاره کردیم در این مدل ها فقط یک قاشق غذاخوری مورد نیاز است و این مقدار از روغن توسط فشار هوای خیلی داغ و فشار بالا در داخل دستگاه مانندیک لایه از هوای داغ بر روی سطح ماده غذایی کشیده می شود و دستکاه فرایند سرخ کردن را با ایجاد هوای داغ و فشار داخلی دستگاه بدون استفاده از روغن زیاد انجام می دهد. این عملکرد به گونه ای است که هوای داغ باعث داغ شدن روغن اضافه شده به مواد غذایی می شود و فشار زیاد این روغن داغ شده را به صورت ذرات معلق در می آورد و به سرعت در داخل دستگاه به جریان می اندازد و در نهایت ذرات معلق روغن داغ سطح مواد غذایی را می پوشاند و با ان نفوذ می کنند نکته جالب اینجاست همین اتفاق برای روغن داخل بعضی از مواد غذایی که پروتئینی و خود شامل روغن هستند نیز می افتد . در حقیقت در این روش ،روغن همراه با روغن طبیعی داخل غذا، طبخ موادغذایی را انجام می دهد و اضافه بر هوای داغ یک المنت گرمایی با تابش از بالا به گریل کردن مواد غذایی می انجامد تا نتیجه بهتری حاصل شود .
سرخ کن های بدون روغن مزیت بیشتری نسبت به سرخ کن هایی دارند که برای سرخ کردن مواد غذایی نیاز به روغن زیادی دارند.
غذاهایی که در روغن فراوان سرخ میشود، نسبتبه غذاهایی که با سایر روشهای آشپزی تهیه میشود چربی بیشتری دارد. بهعنوان مثال سینهی مرغی که در روغن سرخ میشود، حدود ۳۰ درصد چربی بیشتری نسبتبه جوجهی کبابی دارد.
بعضی از تولیدکنندگان ادعا میکنند استفاده از سرخ کن بدون روغن تا ۷۵ درصد چربی غذاهای سرخشده را کاهش میدهد، بههمیندلیل نسبتبه روشهای سنتی مناسبتر است. بهعنوان مثال وقتی سرخکنهای دیگر به ۳ فنجان (۷۵۰ میلیلیتر) روغن نیاز دارند، سرخ کن بدون روغن فقط به ۱ قاشق غذاخوری (۱۵ میلیلیتر) روغن احتیاج دارد.
علاوه بر آن مقدار روغنی که در سرخ کن ها استفاده می شود ،50 برابر روغن مصرفی در سرخ کن های بدون روغن است .
غذاهای سرخشده علاوهبر چربی و کالری بالا میتواند ترکیبات مضری مانند آکریلآمید ایجاد کند. آکریلآمید ترکیبی است که در غذاهای غنی از کربوهیدرات که با حرارت بالا تهیه میشود، بهوجود میآید و غذاهای سرخشده نیز از همان دسته هستند.
آکریل آمید ها ،یک «سرطانزای احتمالی» هستند که میتوانند موجب پیشرفت سرطان در افراد شوند، درواقع، براساس مطالعات، استفاده از سرخ کن بدون روغن نسبتبه روشهای سنتی سرخ کردن غذا، تا ۹۰ درصد میزان آکریلآمید را کاهش میدهد. به یاد داشته باشید سایر ترکیبات مضر ممکن است همچنان در طول روند سرخ کردن بدون روغن تشکیل شود.
از طرفی سرخ کن های بدون روغن ویژگی هایی دارند که کاربران را به سمت خود جذب کرده و خانم ها تمایل دارند تا از آنها استفاده کنند.
1-افزایش سرعت پخت غذا
2-سیستم چرخش هوای داغ یا ActiFry
3-چندکاره بودن سرخ کن های بدون روغن
4-صرفه جویی در مصرف برق
بهترین روغن برای استفاده از این دستگاه ؛روغن های مخصوص سرخ کردن است.این نکته را در نظر داشته باشید که هیچوقت برای صرفه جویی دونوع روغن را با یکدیگر مخلوط نکنید.
باتوجه به این که قراردادن مواد یخ زده در روغن داغ ،موجب کاهش دمای روغن وتغییر در زمان پخت می شود.هنگام ستفاده از سرخ کن ها برای محافظت از دستگاه سرخ کن ،مواد یخ زده را درون ظرف روغن داغ قرار ندهید .بهتر است از قبل آن را در آب گرم قرار داده یا چند ساعت قبل از پخت وپز از فریزر بیرون بگذارید .
هنگام ستفاده از سرخ کن ها برای شست وشو و تمیز کردن دستگاه سرخ کن نیز توجه داشته باشید ظرف روغن دستگاه ، متحرک باشد، زیرا در این حالت امکان شست وشو و نظافت آن آسان تر می شود. در ضمن یکی از اجزای سرخ کن فیلتر آن است که کاربرد آن جلوگیری از پخش بخار و بوی غذا می باشد. این فیلتر کربنی نباید با آب تماس پیدا کند، زیرا باعث از بین رفتن خاصیت کربنی آن می شود. از این رو، توصیه می شود هنگام شست وشوی دستگاه، آن را از داخل در سرخ کن بیرون آورده و بعد دستگاه را بشویید.
حال که با قابلیت ها وویژگی های سرخ کن ها وانواع مختلف آن آشنا شدیم حال نوبت آن است تا به برند های تولیدی این محصول بپردازیم.
همانطور که می دانید امروزه برند های زیادی در بازار حضور دارند که این محصول را ارائه می دهند ،اما آیا می توانیم به تمام برند های موجود در بازار اعتماد کنیم؟
اگر میخواهید محصولی معتبر خریداری کنید ،بهتر است کمی در مورد برند های موجود در بازار تحقیقات کنید.
برند های مطمئن و باسابقه زیادی در بازار وجود دارد که سرخ کن های باکیفیتی را ارائه می دهد از جمله :تفال ،دلونگی ،فیلیپس.
منبع: با ما بساز